Podczas przerwy w szkole dwie grupy uczniów z 7 klasy rozmawiały o zbliżającym się święcie narodowym – 11 listopada.
– „Musimy nauczyć się hymnu, bo będzie apel…” – westchnęła Basia.
– „Ech, nuda. Patriotyzm to tylko machanie flagą” – mruknął Kuba.
Na to odpowiedziała Ola:
– „Ale patriotyzm to coś więcej. Widziałam w Internecie akcję młodzieży z innej szkoły, która sprzątała las w swoim mieście. Też się czuli patriotami.”
Kuba zdziwił się:
– „Serio? Myślałem, że patriotyzm to tylko historia i wojny.”

To właśnie pytanie, które pojawia się w głowach wielu młodych ludzi: czy patriotyzm w XXI wieku to tylko wspominanie przeszłości, czy też coś, co robimy tu i teraz?

Definicje pojęć

1. Patriotyzm – miłość i szacunek do swojego kraju, troska o jego dobro i rozwój. Kiedyś oznaczał walkę o wolność, dziś głównie codzienne, odpowiedzialne działania.
2. Konstytucja – najważniejszy dokument państwa, który określa prawa i obowiązki obywateli oraz zasady działania władz. W Polsce obowiązuje Konstytucja z 1997 roku.
3. Samorząd uczniowski – grupa uczniów, która reprezentuje całą szkołę. To taki „mały parlament” – organizuje wydarzenia, pomaga rozwiązywać problemy i uczy odpowiedzialności.
4. Wolontariat – dobrowolna, bezpłatna praca na rzecz innych, np. pomoc w schronisku dla zwierząt czy udział w zbiórkach dla potrzebujących.
5. Społeczność lokalna – grupa ludzi mieszkających w tym samym miejscu, np. w mieście czy wsi, którzy mogą razem działać dla wspólnego dobra.

Przykłady z życia

Przykład z Polski – akcja „Posprzątajmy Polskę”

W 2023 roku w Polsce odbyła się ogólnopolska akcja „Sprzątanie Świata”, w której uczestniczyły tysiące szkół.
W małym miasteczku w województwie podlaskim uczniowie Szkoły Podstawowej nr 3 posprzątali las, do którego często chodzili na spacery.
W ciągu jednego dnia zebrali ponad 120 worków śmieci, a na zakończenie posadzili 50 młodych drzewek.
Ich działanie sprawiło, że miejsce stało się czystsze i bezpieczniejsze dla ludzi i zwierząt.
Jeden z uczestników, trzynastoletni Michał, powiedział w wywiadzie:

„Wcześniej myślałem, że patriotyzm to tylko 11 listopada. Teraz wiem, że codzienne dbanie o przyrodę w moim mieście to też miłość do Polski.”

Przykład ze świata – ratowanie Notre-Dame

W 2019 roku w Paryżu spłonęła część słynnej katedry Notre-Dame, jednego z najważniejszych symboli Francji.
W ciągu kilku dni miliony ludzi z całego świata przekazały pieniądze na odbudowę.
Francuzi – zarówno dorośli, jak i młodzież – organizowali lokalne zbiórki, koncerty charytatywne i kiermasze.
Dzięki temu w ciągu roku zebrano ponad 1 miliard euro na odbudowę zabytku.
To pokazuje, że patriotyzm może oznaczać również troskę o kulturę i dziedzictwo narodowe, a wspólne działanie ma ogromną moc.

Czemu to jest ważne dla Ciebie

Możesz myśleć: „Ale co ja, jako nastolatek, mogę zrobić dla swojego kraju?”
Okazuje się, że bardzo wiele! Oto kilka przykładów:

• Samorząd uczniowski – jeśli aktywnie w nim działasz, uczysz się demokracji i współdecydowania.
  Możecie np. zorganizować akcję ekologiczną, debatę o problemach w szkole czy zbiórkę na cel charytatywny.
• Wolontariat – w wielu szkołach są szkolne koła wolontariatu.
  Można np. pomagać w schronisku, czytać książki dzieciom w przedszkolu albo wspierać starsze osoby w domach opieki.
• Dbanie o kulturę i tradycję – udział w wydarzeniach takich jak rocznice narodowe czy konkursy historyczne to także forma patriotyzmu.
• Świadome korzystanie z Internetu – patriotyzm to również odpowiedzialne zachowanie online: nie szerzenie fake newsów, dbanie o bezpieczeństwo cyfrowe i kulturę wypowiedzi.

Co młody człowiek może zrobić

1. Dbaj o środowisko – nie śmieć, segreguj odpady, bierz udział w akcjach ekologicznych.
2. Ucz się historii i poznawaj kulturę – zrozumienie przeszłości pomaga docenić teraźniejszość.
3. Szanuj symbole narodowe – hymn, flaga, godło to ważne elementy tożsamości kraju.
4. Bądź aktywny w szkole – angażuj się w projekty samorządu uczniowskiego.
5. Pomagaj innym – wolontariat to doskonały sposób na pokazanie, że los innych jest dla ciebie ważny.
6. Rozmawiaj i dyskutuj z szacunkiem – nawet jeśli ktoś ma inne zdanie, słuchaj go i argumentuj spokojnie.
7. Uczciwość – nie ściągaj, graj fair na boisku i w grach – to fundament uczciwego społeczeństwa.
8. Zgłaszaj problemy – jeśli widzisz coś niebezpiecznego lub niesprawiedliwego, poinformuj nauczyciela, rodzica lub odpowiednią instytucję.

Patriotyzm to codzienne decyzje, a nie tylko wielkie słowa.
Każdy z nas, nawet nastolatek, ma wpływ na to, jak wygląda jego otoczenie i społeczność.
Małe działania – jak sprzątanie parku, udział w wolontariacie czy uczciwe głosowanie w wyborach do samorządu uczniowskiego – to cegiełki, z których budujemy lepszą Polskę.

Pamiętaj: bycie patriotą to nie tylko to, co czujesz, ale przede wszystkim to, co robisz.