W Tychach, w województwie śląskim, jest duży park, w którym dzieci często się bawią. Kilka lat temu w tym parku były tylko stare huśtawki i zepsuta zjeżdżalnia.
Pewnego dnia grupa rodziców i dzieci poszła do urzędu miasta z pomysłem:
– „Chcemy nowy plac zabaw z tyrolką i linową piramidą!” – powiedziały dzieci.
Rodzice opowiedzieli urzędnikom, że w ich dzielnicy nie ma bezpiecznego miejsca do zabawy.

Ale skąd wziąć na to pieniądze?
Wtedy pracownik urzędu zaproponował:
– „Możecie zgłosić swój pomysł do budżetu obywatelskiego. Jeśli mieszkańcy zagłosują na wasz projekt, miasto go zrealizuje.”

Dzieci i rodzice zaczęli działać. Opowiadali o swoim pomyśle w szkole, na boisku, w sklepach. W dniu głosowania wielu ludzi oddało głos na plac zabaw.
Kilka miesięcy później w parku stanęły nowe huśtawki, piaskownica i tor przeszkód.

To wydarzyło się naprawdę – dzięki budżetowi obywatelskiemu dzieci zyskały piękne miejsce do zabawy!

Budżet obywatelski to specjalna pula pieniędzy, którą miasto przeznacza na pomysły mieszkańców.
Każdy – nawet dziecko z pomocą dorosłych – może zgłosić pomysł, co zrobić w mieście, by żyło się lepiej.
Potem wszyscy mieszkańcy głosują na pomysły, które im się najbardziej podobają.
Najwięcej głosów = realizacja pomysłu.

To tak, jakbyś w rodzinie miał skarbonkę na wspólne potrzeby. Wszyscy wrzucają tam pieniądze, a potem razem decydujecie, na co je przeznaczyć – na wspólną wycieczkę, nową grę planszową albo kolację w pizzerii.

W Krakowie mieszkańcy jednego z osiedli zgłosili pomysł, by zasadzić drzewa i krzewy przy ruchliwej ulicy, gdzie było dużo spalin.
Dzięki głosom mieszkańców projekt wygrał i dziś wzdłuż ulicy rosną setki roślin. Dzięki temu powietrze jest czystsze, a ulica wygląda piękniej.
To przykład, że budżet obywatelski pomaga nie tylko dzieciom, ale wszystkim mieszkańcom miasta.

Dlaczego ten temat jest ważny dla Ciebie?

Może myślisz: „Ja jestem dzieckiem, więc to mnie nie dotyczy”.
To nieprawda!
Budżet obywatelski wpływa na twoje życie każdego dnia, bo dzięki niemu powstają:

• nowe place zabaw i boiska,
• ścieżki rowerowe,
• nowe przejścia dla pieszych, żeby było bezpieczniej,
• miejsca, gdzie możesz uczyć się i spędzać czas z przyjaciółmi, np. świetlice.

Kiedy ty i twoja rodzina głosujecie, decydujecie o swoim mieście.
Dzięki temu wasze potrzeby są ważne, a wasz głos ma znaczenie.

Jak ty możesz działać

Oto proste kroki, jak możesz wziąć udział w budżecie obywatelskim:

1. Pomyśl o potrzebach – np. brakuje huśtawki, latarni przy drodze do szkoły, albo ścieżki rowerowej.
2. Porozmawiaj z dorosłymi – opowiedz rodzicom, nauczycielom lub sąsiadom o swoim pomyśle.
3. Zgłoś pomysł – rodzice mogą pomóc wypełnić formularz w urzędzie lub przez internet.
4. Promuj projekt – powiedz znajomym, dlaczego warto zagłosować na twój pomysł.
5. Głosuj razem z rodziną – w wyznaczonym dniu wejdź z rodzicem na stronę internetową lub idź do punktu głosowania.
6. Czekaj na wyniki – jeśli wasz projekt wygra, miasto go zrealizuje.
7. Dbaj o to, co powstało – gdy plac zabaw już powstanie, pilnuj, by był czysty i bezpieczny.

Twój głos naprawdę się liczy!
Może wydaje ci się, że tylko dorośli decydują o mieście, ale ty też masz wpływ.
Każdy projekt zaczyna się od marzenia – o nowej ławce, huśtawce czy bezpiecznym przejściu.
Kiedy działasz razem z innymi, możecie zmienić swoje miasto na lepsze.

Ćwiczenie – mini aktywność

Wyobraź sobie, że w twojej okolicy masz 1000 zł na poprawę życia mieszkańców.
Narysuj lub zapisz trzy pomysły, na co przeznaczyłbyś te pieniądze.
Potem pokaż je rodzinie i zapytaj, na co oni by zagłosowali.
Sprawdź, czy wasze pomysły są podobne czy zupełnie różne!