W 2023 roku w Krakowie w pewnym osiedlu nagle zabrakło prądu.
Była sobota, a wiele dzieci bawiło się wtedy na placu zabaw. Latarnie zgasły, w domach zrobiło się ciemno, przestały działać windy i światła uliczne.

Dziewięcioletnia Hania, która była na podwórku z koleżankami, trochę się przestraszyła.
Pomyślała: „Co teraz? Jak wrócę do domu, skoro na klatce schodowej jest ciemno?”

Na szczęście jej starszy brat Bartek, który miał 12 lat, przypomniał sobie, co usłyszał na lekcji w szkole o bezpieczeństwie.
Powiedział:
– „Haniu, spokojnie. Zadzwońmy do mamy i powiedzmy, gdzie jesteśmy. Wrócimy razem, użyjemy latarek w telefonach. Nic złego się nie dzieje, to tylko awaria.”

Mama odebrała telefon i uspokoiła dzieci. Po chwili wrócili do domu, a po godzinie prąd został naprawiony.

Hania później powiedziała:
– „Już się nie boję takich sytuacji, bo wiem, że trzeba zachować spokój i działać według zasad.”

Bezpieczeństwo to sytuacja, kiedy nic nam nie grozi – jesteśmy zdrowi, mamy co jeść i pić, i wiemy, co robić, gdy dzieje się coś nietypowego.
To nie znaczy, że nigdy nie wydarzy się nic trudnego! To oznacza, że jesteśmy przygotowani, aby poradzić sobie, gdy coś się stanie.

Obrona cywilna to wszystkie działania, które pomagają ludziom czuć się bezpiecznie.
To np.:

• strażacy, którzy gaszą pożary,
• ratownicy medyczni, którzy pomagają osobom chorym lub rannym,
• policjanci, którzy pilnują porządku,
• wolontariusze, którzy pomagają innym podczas powodzi czy dużej awarii.

Możemy powiedzieć, że obrona cywilna to taki wielki parasol ochronny, który chroni całe miasto lub wieś, a jego częścią mogą być nawet zwykli mieszkańcy – także twoi rodzice, nauczyciele czy sąsiedzi.

Jak ludzie pomagają sobie nawzajem

W 2010 roku w Polsce była wielka powódź. Wiele miejscowości znalazło się pod wodą – rzeki wylały z brzegów, a ludzie musieli opuścić swoje domy.
W małej wsi w województwie śląskim woda zalała drogę i szkołę.

Strażacy przyjechali łodziami, aby pomóc mieszkańcom.
Co ciekawe, w akcji pomagali także zwykli ludzie, którzy na co dzień pracują w sklepach, szkołach czy urzędach.
Przynosili ciepłe jedzenie, koce i ubrania dla tych, którzy stracili swoje rzeczy.

Dzięki wspólnej pracy nikt nie został bez opieki, a dzieci ze wsi mogły bezpiecznie zamieszkać tymczasowo w pobliskiej szkole w sąsiednim mieście.
To był prawdziwy przykład obrony cywilnej – nie tylko służby, ale i zwykli obywatele pomagali innym.

Dlaczego to jest ważne

Twoje bezpieczeństwo zaczyna się od ciebie!

Na co dzień możesz:

• zauważyć, że kolega się przewrócił i wezwać pomoc,
• zadzwonić na numer alarmowy 112, gdy widzisz wypadek,
• wiedzieć, gdzie w domu są latarki, gdy zabraknie prądu,
• słuchać uważnie rodziców lub nauczycieli, gdy mówią, co robić w trudnej sytuacji.

Bezpieczeństwo dotyczy także prostych spraw, np. przechodzenia przez ulicę czy tego, co robisz w internecie.
Jeśli wszyscy będziemy ostrożni i przygotowani, łatwiej będzie poradzić sobie z poważniejszymi problemami.

Co robić w sytuacjach trudnych

Zasady bezpieczeństwa dla dzieci:

1. Zachowaj spokój – weź głęboki oddech i nie panikuj.
2. Powiedz dorosłemu, co się dzieje – jeśli jesteś w szkole, zawołaj nauczyciela; jeśli na ulicy, poszukaj osoby dorosłej, np. sprzedawcy w sklepie.
3. Zadzwoń pod numer 112, jeśli widzisz coś niebezpiecznego, a nie ma dorosłych w pobliżu.
4. Słuchaj poleceń służb – np. strażaka, policjanta, ratownika.
5. Miej przy sobie ważne informacje – np. numer telefonu do rodziców.
6. Zaplanuj drogę ewakuacji – w domu i w szkole zapamiętaj, którędy szybko wyjść, jeśli jest pożar lub inny problem.
7. Nie rozpowszechniaj plotek ani strasznych wiadomości – sprawdzaj informacje u dorosłych, aby nie tworzyć paniki.

Pamiętaj: bezpieczeństwo to wspólna sprawa.
Nawet jeśli jesteś dzieckiem, możesz zrobić coś ważnego – być uważnym, spokojnym i pomagać innym, np. poprzez wezwanie pomocy.
Tak jak Hania z naszej historii, która na początku się bała, a potem zrozumiała, że wiedza daje siłę i spokój.
Twoje małe działania mogą uratować kogoś z twojej rodziny, szkoły czy osiedla!

Ćwiczenie – mała aktywność

Zadanie: Plecak bezpieczeństwa

Wyobraź sobie, że w domu zabrakło prądu na cały dzień.
Twoje zadanie: przygotuj listę 5 rzeczy, które włożyłbyś do specjalnego „plecaka bezpieczeństwa”.

Przykłady: latarka, woda, małe jedzenie, koc, telefon z ładowarką.
Porozmawiaj z rodzicami i sprawdź, czy macie takie rzeczy w domu.